So Sánh Cáp Quang Và Cáp Đồng: Doanh Nghiệp Nên Chọn Loại Nào?

Khi xây dựng hạ tầng mạng, doanh nghiệp thường đối mặt với câu hỏi: Nên dùng cáp quang hay cáp đồng?
Cả hai loại cáp đều có những ưu điểm riêng, nhưng sự khác biệt về công nghệ, hiệu năng và chi phí lại có thể ảnh hưởng trực tiếp đến độ ổn định, tốc độ truyền tải và khả năng mở rộng về sau.

Bài viết này sẽ giúp bạn so sánh chi tiết cáp quang và cáp đồng, từ đó đưa ra lựa chọn thực tế và phù hợp nhất cho doanh nghiệp của mình.

1. Định Nghĩa Cơ Bản

Cáp đồng là gì?

Là loại cáp sử dụng lõi đồng để truyền tín hiệu điện. Được ứng dụng phổ biến từ lâu trong mạng LAN, điện thoại, hệ thống âm thanh, camera analog...

Loại phổ biến: Cat5e, Cat6, Cat6A
Kết nối bằng tín hiệu điện

Cáp quang là gì?

Là loại cáp dùng ánh sáng truyền qua sợi thủy tinh (hoặc nhựa) cực nhỏ. Tín hiệu được mã hóa dưới dạng xung ánh sáng và truyền đi rất xa với tốc độ cực nhanh.

Loại phổ biến: Single-mode, Multi-mode
Kết nối bằng ánh sáng

2. Bảng So Sánh Cáp Quang Và Cáp Đồng

Tiêu chí	Cáp quang	Cáp đồng
Nguyên lý truyền	Ánh sáng (xung quang học)	Dòng điện (xung điện)
Tốc độ truyền tải	Rất cao (Gbps đến Tbps)	Tối đa ~1Gbps (Cat6A), thực tế thấp hơn
Khoảng cách truyền	10–100km tùy loại	Tối đa 100m (theo chuẩn Ethernet)
Độ nhiễu tín hiệu	Không nhiễu (miễn nhiễm điện từ)	Bị ảnh hưởng bởi điện từ, sóng vô tuyến
An toàn & cháy nổ	Không phát tia lửa, không dẫn điện	Dẫn điện, dễ bị rò rỉ, chập nếu sai kỹ thuật
Kích thước & trọng lượng	Nhỏ gọn, nhẹ	Nặng hơn, cồng kềnh
Độ bền – bảo trì	Tuổi thọ cao (10–15 năm), ít hỏng vặt	Dễ oxi hóa, hỏng lớp vỏ, cần thay thế thường xuyên
Chi phí đầu tư ban đầu	Cao hơn	Rẻ hơn đáng kể
Thi công – kết nối	Cần thiết bị chuyên dụng, kỹ thuật cao	Dễ thi công, cắm là dùng
Thiết bị đầu cuối	Cần converter, module SFP...	Cắm trực tiếp vào switch/router mạng
Ứng dụng chính	Data center, camera IP, mạng liên tỉnh	Mạng LAN văn phòng, camera analog

Bảng so sánh cáp quang vs cáp đồng với các chỉ tiêu: tốc độ, khoảng cách, chi phí, độ nhiễu

3. Ưu Điểm Của Cáp Quang So Với Cáp Đồng

Nhanh hơn gấp nhiều lần (10Gbps, 40Gbps, thậm chí 100Gbps trên 1 sợi)
Truyền xa hơn mà không cần repeater (bộ lặp tín hiệu)
Không bị ảnh hưởng bởi từ trường, sét, máy công nghiệp
An toàn hơn trong môi trường dễ cháy nổ
Ít bảo trì, tuổi thọ cao

Đặc biệt: Cáp quang có thể truyền dữ liệu trên khoảng cách 100km nếu dùng DWDM – rất lý tưởng cho các doanh nghiệp có nhiều chi nhánh, hệ thống camera IP, hoặc kết nối datacenter từ xa.

4. Ưu Điểm Của Cáp Đồng So Với Cáp Quang

Giá thành thấp: rẻ hơn 3–5 lần
Lắp đặt nhanh, không cần kỹ thuật cao
Thiết bị đầu cuối phổ biến, dễ thay thế
Dễ sửa chữa nếu bị đứt, gãy

Cáp đồng vẫn là lựa chọn hợp lý cho:

Văn phòng nhỏ, <20 thiết bị
Hệ thống mạng nội bộ đơn giản
Lắp đặt tạm thời / không yêu cầu cao về tốc độ

5. Khi Nào Doanh Nghiệp Nên Chọn Cáp Quang?

✅ Doanh nghiệp có nhu cầu:

Truyền video 4K (IPTV, camera an ninh)
Kết nối nhiều tầng, nhiều toà nhà
Dữ liệu lớn, băng thông cao (server, cloud, backup…)

✅ Môi trường lắp đặt:

Nhiễu điện từ cao (xưởng, nhà máy)
Khoảng cách >100m
Yêu cầu ổn định 24/7

6. Khi Nào Nên Dùng Cáp Đồng?

✅ Khi bạn cần:

Giải pháp mạng cục bộ, chi phí thấp
Không truyền dữ liệu lớn, chỉ văn bản/email
Hệ thống camera analog
Không có kỹ thuật viên chuyên môn triển khai cáp quang

7. So Sánh Qua Ứng Dụng Thực Tế

Ứng dụng	Cáp đồng	Cáp quang	Khuyến nghị
Camera an ninh tầng trệt	✅ Phù hợp	✅ Có thể	Tùy khoảng cách
Camera tầng 5–10	❌ Suy hao cao	✅ Rất phù hợp	Nên chọn cáp quang
Kết nối chi nhánh cách 5km	❌ Không khả thi	✅ Tối ưu	Bắt buộc dùng cáp quang
Kết nối nội bộ phòng IT	✅ Đơn giản	✅ Nếu cần tốc độ cao	Dùng đồng nếu đủ
Truyền tín hiệu internet 10Gbps	❌ Không hỗ trợ	✅ Phổ biến	Dùng quang

sơ đồ ứng dụng thực tế: camera IP đi dây cáp quang đến switch trung tâm, trong khi hệ thống mạng nội bộ văn phòng dùng dây đồng

8. Câu Hỏi Thường Gặp (FAQ)

Cáp đồng có truyền được 10Gbps không?
→ Chỉ có loại Cat6A trở lên, khoảng cách ≤ 55m. Nhưng vẫn không ổn định bằng quang.

Dùng converter có giúp cáp đồng truyền xa hơn không?
→ Không. Converter chỉ hỗ trợ kết nối giữa 2 thiết bị, không kéo dài được khả năng vật lý của cáp đồng.

Có thể kết hợp cáp quang và cáp đồng trong cùng hệ thống không?
→ Có. Đây là mô hình hybrid: dùng quang cho trục chính (backbone), dùng đồng cho thiết bị cuối (client).

9. Kết Luận: Nên Chọn Cáp Nào?

Cáp đồng: phù hợp cho hệ thống nhỏ, chi phí thấp, không yêu cầu tốc độ cao.
Cáp quang: lựa chọn tối ưu cho kết nối tốc độ cao, khoảng cách xa, môi trường nhiễu và yêu cầu độ ổn định cao.

👉 Nếu doanh nghiệp bạn đang mở rộng, cần hệ thống ổn định lâu dài – đầu tư cáp quang là bước đi chiến lược.